Hạnh phúc chính là mục tiêu cuối cùng của cuộc sống và là thước đo trung thực nhất để đánh giá sự thành công của con người. Điều này tưởng như rất rõ ràng, nhưng mãi cho đến tận bây giờ, nó mới được chính thức công bố bởi Báo chí Thế giới.

Hầu hết chúng ta đều đang trên đường phấn đấu để có hạnh phúc. Nhưng rất hiếm khi chúng ta dừng lại để chiêm nghiệm, hạnh phúc thật sự là gì và như thế nào là hạnh phúc – tôi cũng vậy.

Tôi đã từng tin rằng hạnh phúc được xây dựng trên nền tảng những thành tích mà mình đạt được: sự thoải mái về mặt vật chất, sự dư giả tài chính và các nhu cầu xa hoa trong cuộc sống; cảm giác được an toàn về sức khỏe và an toàn về mặt tình cảm; có được sự hòa hợp trong các mối quan hệ xung quanh; được mọi người công nhận và được xã hội tôn trọng.

Tôi đã nỗ lực liên tục trong thời gian dài, rất dài và đến một lúc cũng tạm coi như ổn ổn và có một số thành công nhất định trong cuộc sống. Với chặng đường dài mệt mỏi và liên tục cố gắng như vậy, tôi cũng dần xây dựng cho mình những điều nêu ở trên. Những tưởng là đã cán đích và bắt đầu tận hưởng, vậy mà cảm giác hạnh phúc của tôi vẫn ở đâu đâu, mơ mơ hồ hồ, lúc ẩn lúc hiện. Và dù, có cố gắng thế nào đi chăng nữa, tôi cũng không bao giờ chạm đến và có được cảm giác hạnh phúc viên mãn.

Tôi đã thay đổi. Hiện ngay lúc này đây, tôi đang cảm nhận được hạnh phúc của mình một cách tự nhiên khi đã thấu hiểu được 3 sự thật sau đây.

Sự thật số 1: Chúng ta có rất nhiều thói quen luôn làm cho bản thân không hạnh phúc

Khi được sinh ra và lớn lên, theo truyền thống giáo dục gia đình và xã hội bao thế hệ qua, hầu hết chúng ta được dạy rằng, cần phải đạt được một số thành công nhất định mà xã hội công nhận thì ta mới có thể hạnh phúc được. Như an cư, lạc nghiệp, cần phải ổn định chỗ ở, rồi tiến đến sự tiện nghi, xa hơn nữa là dư giả, sung túc. Sau đó là con cái thành đạt, địa vị xã hội, được mọi người tôn trọng, nể phục, vv…

“Nếu tôi có thể kiếm được nhiều tiền hơn, nếu tôi có được một gia đình như ý, nếu tôi có nhiều bạn bè tốt, nếu tôi có nhiều thời gian rảnh rỗi, nếu tôi có những kỳ nghỉ tuyệt vời…  thì tôi sẽ hạnh phúc.”

Nói chúng, hạnh phúc là phải có cái này, cái nọ, hay thậm chí là, khi ta hơn người khác về một số thứ thì ta sẽ hạnh phúc hơn. Thế nên, hạnh phúc luôn là cái đích phía trước, hạnh phúc luôn ở “thì tương lai”. Đó là những gì mà ta tuyệt đối tin tưởng và răm rắp thực hiện không ngừng nghỉ. Nhưng, giả sử bạn đã đạt được thứ mà bạn đang theo đuổi. Thì sau đó sẽ là cái gì? Bạn sẽ hạnh phúc ư, hay bạn sẽ chỉ muốn có thêm một cái nữa? Chỉ một điều nữa thôi, và sau đó sẽ là hạnh phúc suốt đời.

Bạn có biết rằng, hạnh phúc không bao giờ được tìm thấy bằng việc có thêm một cái gì đó. Càng theo đuổi bằng cách muốn thêm cái gì đó, càng khiến chúng ta không hạnh phúc. Vì việc theo đuổi sẽ khiến ta mệt mỏi và chính là nguyên nhân làm đứt kết nối giữa ta với niềm hạnh phúc của ta. Chỉ khi nào biết dừng lại, trân trọng và tận hưởng khoảnh khắc hiện tại, thì ta mới có thể cảm nhận được hạnh phúc.

Sự thật thứ 2: Hạnh phúc đích thực đến từ bên trong

Nếu hạnh phúc không đến từ việc đạt được một cái gì đó bên ngoài, vậy thì nó đến từ đâu?

Sự thật là, hạnh phúc là trạng thái tồn tại sẵn có trong ta. Ta hoàn toàn có thể hạnh phúc một cách tự nhiên. Chính cái mong muốn cần thêm một cái gì đó để được hạnh phúc, là điều khiến chúng ta không hạnh phúc.

Hạnh phúc nằm sẵn trong con người chúng ta, nhưng nó lại luôn bị chôn vùi dưới nhiều tầng tầng lớp lớp: sự căng thẳng, sợ hãi, sự lo lắng, sự toan tính, mong muốn, nỗi khổ niềm đau…

Bí mật để có được hạnh phúc là ta cần phải học cách để nhận ra những tầng tầng lớp lớp kia và làm cho bốc hơi những cảm xúc tiêu cực kia đi. Và một cách tự nhiên, niềm hạnh phúc của ta sẽ được hiển thị.

Sự thật này được tìm thấy ở những thời khắc trong cuộc đời mà chúng ta có được cảm nhận sâu sắc nhất. Ví dụ, như khi sinh con, khi kết hôn, hoặc khi được làm điều gì đó mà ta yêu thích. Những khoảnh khắc này khiến bạn quên hết mọi thứ xung quanh. Bạn không mảy may lo lắng về tương lai hoặc suy nghĩ về quá khứ. Bạn đang thực sự ở trong thời điểm của hiện tại, bạn đang tiếp xúc với nội tâm của bạn – một phiên bản mà không cần phải có thêm một cái gì nữa để có hạnh phúc cả.

Chính khoảnh khắc hiện tại này đây mới cho phép bạn cảm nhận được niềm hạnh phúc của mình. Nó luôn tồn tại bên trong bạn, khi không còn bị che khuất bởi những căng thẳng, toan tính và lo âu.

Sự thật thứ 3: Hạnh phúc là một sự lựa chọn

Sau hai sự thật ở trên, ta có thể hiểu rằng, hạnh phúc có được tùy thuộc vào sự chọn lựa của ta, ta có quyền lựa chọn và cho phép nó xảy ra hay không.

Điều khác biệt giữa hạnh phúc và đau khổ là khả năng lựa chọn – chọn suy nghĩ, chọn cảm xúc và chọn cách ứng xử trong mọi tình huống. Tác giả cuốn sách Search Inside Yourself (Tìm Kiếm Bên Trong Bạn) – Chade Meng Teng gọi là Ngã Ba Thần Thánh. Mỗi khoảnh khắc trong đời ta là một ngã ba. Ta có toàn quyền chọn cho mình cảm xúc gì tại mỗi thời khắc đó. Mỗi lựa chọn sẽ dẫn ta đến một kết quả khác nhau.

Bạn có thể chọn cảm giác bị xỉ nhục bởi những lời người khác nói hoặc đối xử với bạn, nhưng bạn cũng có thể chọn cách đón nhận nó như một trải nghiệm sống. Đó chỉ là quan điểm của người kia, trong khi quan điểm của bạn lại hoàn toàn khác vì trải nghiệm và quá khứ của hai người không giống nhau. Hai người đến từ hai quá khứ khác nhau. Chỉ là chúng ta chưa hiểu phía sau lời nói hay hành động kia là gì mà thôi. Không có đúng sai, mà chỉ là góc nhìn của hai người đang khác nhau khi nhìn vào cùng một vấn đề.

Không có lựa chọn tốt hay xấu, chỉ là theo thói quen, ta thường hay dán nhãn lên sự việc và tạo lên một thành kiến của riêng ta đối với nhân vật ấy, tình huống ấy qua trải nghiệm của bản thân ta trong quá khứ mà thôi.

Cũng giống như chúng ta đã từng học cách chọn những điều khiến chúng ta không hạnh phúc trước đây, thì ngay từ bây giờ, ta cũng hoàn toàn có thể học cách chọn những điều khiến chúng ta cảm thấy hạnh phúc. Khi thực hiện cách chọn mới, ta cần thời gian luyện tập ban đầu, dần dần sự lựa chọn đó sẽ thành thói quen và sự lựa chọn ấy sẽ trở thành tính cách của bạn, một cách tự nhiên theo thời gian.

Sau cùng, sự khác biệt duy nhất giữa hạnh phúc và đau khổ là bạn biết chọn cái nào.